Mustafa Uysal
39. Sure Zümer Suresi
39. Sure Zümer Suresi
Sure notları:
-Kur’an, vahiy, şirk, şefaat, aracılar, sözün en güzeli,
Adı ihlas olmalıydı belki.
Sure adı sosyolojik bir kelimedir. (Gruplar)
Ana temalar: İhlas. şefaat, şirk,
1-2 / Kur’an, vahiy, ihlas. Allah hikmet sahibidir. Kur’an hikmet ile doludur. Resullere hikmet verilmiştir. Lokman’a hikmek verilmiştir. Dileyen Kur’an ile hikmeti alır…
3 / Müşrikler ve yakınlık iddiaları. Dinin Allah’a has kılın. (İhlas) Müşriklerin şirk sebebi. Allah’a yakınlaşmanın şartlarını sadece Allah belirler.
4-6 / Yaratılış delilleri.
7 / Günahların şahsiliği ilkesi.
8 / Sıkıntılı ve rahat zamanlarda müşrik mantığı
9/ Bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?
10/ İyiliğe karşılık iyilik vardır. /Yeryüzü geniş, hicret.
11-18 / İhlas vurgusu hakim olan paragraf. / Tağuta kulluk/ Sözün en güzeline uymak
19/ Azaptan kurtarma ve aracılık (şefaat) meselesi. Azabı hak edenle diğeri bir olur mu? (Azap sözü kesinleşeni ve ateşte olanı sen mi kurtaracaksın?) Burada çok önemli bir soru gündeme geliyor. Soru şu: Allah Resulünün böyle bir iddiası var mıydı ki, Allah böyle bir soru soruyor? Dahası, bu soru sadece Resule mi yoksa bu iddiayı dillendiren herkese mi soruluyor?
20/ Cennet vaadi.
21/ Su örneği ve ibret.
22/ Kalbi imana açık olanla kalbi imana kapalı olan bir olur mu? (Nur ile açmış)
23/ Sözün en güzeli Kur’an. Mesani oluşu, müteşabih oluşu, Kalpleri yumuşar ve titrer. Sapıklık ve hidayet tercihi.
24/ Yüzü ile cehennemden korunmak… Kendisini böyle korumaya çalışanla diğeri bir olur mu?
25-26/ Öncekilerden yalanlayanların durumu. Dünyada da ahirette de rezillik.
27-28/ Kur’an öğüt alınması için misal ve korunsunlar diye Arapça…
29/ Çok amirli ve tek amirli kişi örneği. (Şirk) Bunlar bir olur mu?
30-31/ Resulün ve insanların ölümü, davalaşma...
32-35/ Kur’an’ı yalanlayanların ve tasdik edenlerin durumu. (Doğruyu getiren ve doğruyu tasdik edenler.) Cehennemde yer mi yok?
36-37/ O kuluna yetmez mi? Kiminle korkutuyorlar seni? Onun doğru yola ilettiğini saptıracak yoktur. Sapanı da doğru yola getirecek yoktur.
38/ Kim yarattı gökleri, yerleri? Fayda, zarar, tevekkül… Öyleyse Allah ile aranıza koyup taptığınıza bakın… Fayda veya zarar verebilir mi? Tevekkül edenler ancak Allah’a…
39-40/ Azap kime gelecek? (19. ayetin açıklaması gibi sanki) Siz yapın, ben de boş durmayacağım…
41/ Kur’an ne için indi? Kur’an’ı yani doğru yolu mu tercih edeceksiniz yoksa başka yolları mı? Resul bir vekil değil insanlar üzerinde, yani yaptıklarından sorumlu değil.
42/ Ölüm, uyku, ibret… (Tefsirlerde hep ruh üzerinde durulmuş. Orada ruh kelimesi geçmez.) Tefsirlerde bu konuda doyurucu bir açıklama bulamadım. Üstelik önceki ve sonraki ayetlerle de bağlantısını asla düşünmemişler. Ben şöyle düşündüm: Bu ayetler burada şunun için olabilir… Allah, önceki ayette ve sonraki ayette şunu vurguluyor: Tercihiniz Kur’an olsun, tevekkülünüz Allah’a olsun. Sonra şefaatçiler/aracılar bulamayacaksınız. Yani siz o öldükten sonra da üzerinizde etkisi ve gücü olduğunu düşündüğünüz şeylere bakın. Allah onların canlarını almıştır ve uyku hali dışında öldürdüklerini yanında tutar yani onun bir etkinliği yok artık. Uykusunda canlılık belirtisi kalmayan için durum böyle değil. Uyanınca etkinliği ve yaşam için tercih hakları devam eder. Siz ölenlerden yardım, aracılık falan beklemeyin.
43-45/ Yoksa onlar başka aracılar mı buldular? Üstelik hiç yetkileri yok… Şefaat/aracılık tümüyle Allah’a ait… Hükümranlık yani tek yetki Onun… Allah tek anılınca ne oluyor, aracılar anılınca ne oluyor…
46/ Ayrılığa düştükleri konularda aralarında hükmü Allah verecek…
47-48/ Azaptan kurtulmak için dünya ve iki mislini vermek… Kötülükler açığa çıkacak ve alay ettikleri şey kendilerini kuşatacak…
49-50-51/ İnsana zarar dokunduğu zaman yalvarır ama verildiği zaman kendinden (ilminden) bilir. Bu sadece imtihan içindir. Öncekiler de buna benzer şeyler söylüyorlardı, işlerine yaramadı. Kötülükler başınıza gelecek. Allah’ı aciz bırakamazsınız.
52/ Rızkı dileğine bolca verir, kısar da… İbret alın inananlar…
53/ Günahkarlar/ kafirler… Ümit kesmeyin Allah’ın rahmetinden zira Allah’ın bağışlayamayacağı günah yok siz döndükten sonra. Ğafur, Rahim…
54/ Önceki ayetin şartı: Azap gelmeden önce yönelin ve teslim olun. O gün aracılar falan yardım edemez…
55-56-57-58/ Önceki ayetlerin şartları… Azap gelmeden Kur’an’a/vahye/indirilenin en güzeline tabi olun… (Kime ve neye tabi olunacak?) Hidayet verilseydi demeyin, verildi. Yazıklar olsun bana, alay edenlerdendim, diyeceksiniz… Bir fırsat daha olsa iyi olurum… Diyeceksiniz ama vakit geç olacak…
59-60/ Ayetler geldi ve kibirlendin, inkar ettin, yalanladın… O gün kara bir yüzün olacak ve kibirliler için cehennemde yer mi yok?
61-63/ Kurtuluşa kim erecek? Takva sahipleri korunacak ve üzülmeyecekler. Her şeyin yaratıcısı olan vekil olur. Gök ve yerin anahtarları Onundur. Hüsrana uğrayacak olanlar Allah’ın AYETLERİNİ inkar edenler olacak.
64-65-66/ Allah’tan başkasına İBADET etmeyin! Cahiller, bana Allah’tan başkasına kulluk/itaat/ibadet/dua etmemi mi emrediyorsunuz? Şirke düşersen yaptıkların boşa gider. Sadece Allah’a kulluk et. Şükredenlerden ol!
67/ Allah’ın kadrini bilemediler… Allah’ı hakkıyla tanımadılar… Kıyamet günü bütün her şey onun ellerinde olacak, başkasının değil. Müşriklerin iddiaları gibi değil Allah.
68/ Sura üflenince gök ve yerde bulunanların hepsi ölecek, Allah’ın dilediği hariç… Tekrar üflenecek ve kalkacaklar.
69-70/ Artık sadece Allah’ın nuru ile aydınlık olacak… Kayıtlar, peygamberler, şahitler getirilip mahkeme kurulacak ve asla haksızlık yapılmadan hüküm verilecek. Herkes tastamam alacak zira Allah hepsini biliyor.
71-72/ Küfredenler gruplar halinde cehenneme… Orada sorulur size uyarıcı/resul gelmedi mi, ayetleri okumadı mı, mahkeme gününü söylemedi mi? Evet. Azap sözü kesinleşti. (19. ayete bak.) Ebedi girin cehenneme, kibirlenenlerin yeri ne kötü…
73/ Takva sahipleri/korunmuş olanlar da gruplar halinde cennete… Kapılar açılır… Selamün aleyküm… Ebedi cennete girin…
74/ Elhamdülillah, derler… Allah sözünü tutar. Çalışanların karşılığı ne güzelmiş. Cennete varis olmak…
75/ Melekler de elhamdülillah derler… Artık herkesin hakkında adaletle hüküm verilmiştir ve herkes elhamdülillah, der. (Kimler olduğu belirsiz…)
Ocak 2018
